Ścięgno Achillesa – leczenie od A do Z: jak wrócić do ruchu bez bólu
Ból w okolicy pięty wyłącza z ruchu na wiele tygodni. Szukasz skutecznych metod na ścięgno Achillesa leczenie? Znajdziesz tu sprawdzone sposoby powrotu do sprawności.
🩺 Czym jest uszkodzenie ścięgna Achillesa
Ścięgno Achillesa łączy mięśnie łydki z kością piętową. Przenosi siłę przy chodzeniu i bieganiu. Jednak przeciążenie prowadzi do bólu i ograniczenia ruchu.
Tendinopatia to najczęstszy problem tego ścięgna. Polega na pogorszeniu struktury włókien kolagenowych. Dodatkowo może wystąpić zapalenie okolicznych tkanek.
Zerwanie ścięgna to poważniejszy uraz. Wymaga natychmiastowego leczenia. Ponadto rehabilitacja trwa znacznie dłużej.
🔍 Przyczyny problemów ze ścięgnem Achillesa
- Gwałtowny wzrost intensywności treningu
- Bieganie po twardej nawierzchni
- Nieodpowiednie obuwie sportowe
- Sztywność mięśni łydki
- Wiek powyżej 35 lat
- Nadwaga i otyłość
- Płaskostopie lub stopa wydrążona
- Przyjmowanie fluorochinolonów
- Cukrzyca typu 2
- Reumatoidalne zapaleniestawów
- Dna moczanowa
- Zaburzenia hormonalne tarczycy
⚠️ Objawy uszkodzenia ścięgna Achillesa
- Ból po przebudzeniu w okolicy pięty
- Sztywność przez pierwsze kroki rano
- Dyskomfort podczas wchodzenia po schodach
- Tkliwość przy ucisku ścięgna
- Ból podczas zwykłego chodzenia
- Niemożność wspięcia na palcach
- Obrzęk w dolnej części łydki
- Ograniczenie zgięcia grzbietowego stopy
- Słyszalny „trzask” w ścięgnie
- Nagły silny ból jak kopnięcie
- Wyczuwalna przerwa w ciągłości ścięgna
- Niemożność stanięcia na palcach
🏥 Diagnostyka problemów ze ścięgnem Achillesa
Badanie kliniczne
Lekarz ocenia zakres ruchu w stawie skokowym. Dodatkowo sprawdza siłę mięśni łydki. Test Thompsona wykrywa zerwanie ścięgna.
Badania obrazowe
USG ścięgna to pierwsza linia diagnostyki. Pokazuje zgrubienia i stan włókien. Ponadto wykrywa obecność płynu zapalnego.
Rezonans magnetyczny wykonuje się przy niejasnym obrazie. Również przed planowanym zabiegiem operacyjnym. Natomiast RTG rzadko ma znaczenie diagnostyczne.
Potrzebujesz pomocy specjalisty?
Skonsultuj swój problem z doświadczonym ortopedą
- Tendinopatia: zgrubienie ścięgna >7mm w USG
- Częściowe zerwanie: przerwanie ciągłości włókien
- Całkowite zerwanie: brak ciągłości anatomicznej
- Zapalenie kaletki: płyn wokół przyczepu
💊 Ścięgno Achillesa leczenie – metody skuteczne
Etap 1: Kontrola bólu (0-2 tydzień)
Ogranicz aktywności wywołujące ból ostry. Jednak unikaj całkowitej bezczynności. Zastąp bieganie marszem lub jazdą na rowerze.
Stosuj zimne okłady przez 15 minut. Dodatkowo użyj podpiętka 5-10mm w bucie. To zmniejsza napięcie ścięgna.
Leki przeciwbólowe stosuj krótkotrwale. Dlatego preferuj paracetamol przed NLPZ. Natomiast długie stosowanie może hamować gojenie.
Etap 2: Ćwiczenia izometryczne (1-3 tydzień)
Wspięcie na palcach z zatrzymaniem na 30 sekund. Wykonaj 5 serii 2 razy dziennie. Jednak unikaj ostrego bólu podczas ćwiczenia.
Rozciąganie łydki przy ścianie przez 30 sekund. Powtórz z kolanem wyprostowanym i ugiętym. Dodatkowo możesz użyć wałka do masażu.
Etap 3: Ćwiczenia ekscentryczne (3-6 tydzień)
Program Alfredson to złoty standard leczenia. Stań na krawędzi stopnia i unieś się obunóż. Następnie opuść piętę chorej nogi wolno przez 3 sekundy.
Wykonaj 3 serie po 15 powtórzeń z kolanem prostym. Dodatkowo 3×15 z kolanem ugiętym. To daje 90 powtórzeń dziennie.
Progresja następuje przez dodanie ciężaru w plecaku. Zacznij od 2kg tygodniowo. Jednak monitoruj reakcję bólową.
Etap 4: Powrót do sportu (6-12 tydzień)
Marszobieg to pierwszy krok powrotu. Rozpocznij od 1 minuty biegu i 2 minut marszu. Powtórz 6-10 razy co drugi dzień.
Zwiększaj objętość o 10% tygodniowo. Dodaj podbiegi dopiero po 4 tygodniach bezbolesnego truchtu. Natomiast skoki wprowadź na końcu.
Dodatkowe metody leczenia
Fala uderzeniowa może zmniejszać ból długoterminowo. Jednak najlepsze efekty daje z ćwiczeniami. Fizjoterapia pomaga w edukacji pacjenta.
Iniekcje PRP mają mieszane wyniki badań. Natomiast wstrzyknięcia steroidów zwiększają ryzyko zerwania. Dlatego nie są rekomendowane.
Leczenie operacyjne
Całkowite zerwanie wymaga szybkiej decyzji. Można leczyć operacyjnie lub w ortezie. Jednak obie metody dają podobne wyniki długoterminowe.
Przewlekła tendinopatia to wskazanie do operacji. Rozważa się ją po 6 miesiącach nieskutecznego leczenia. Ponadto wymaga długiej rehabilitacji.
🛡️ Profilaktyka problemów ze ścięgnem Achillesa
Właściwe obuwie
Buty sportowe wymieniaj co 500-800 km. Wybieraj modele z dropem 8-10mm podczas leczenia. Dodatkowo używaj wkładek korygujących pronację.
Planowanie treningów
Zwiększaj obciążenie o 10-15% tygodniowo. Co 4 tydzień planuj lżejszy tydzień. Dodatkowo unikaj gwałtownych zmian nawierzchni.
Odżywianie ścięgien
Spożywaj 1,6-2,2g białka na kg masy ciała. Kolagen z witaminą C może wspierać gojenie. Jednak przyjmuj go 60 minut przed ćwiczeniami.
Rozgrzewka i regeneracja
Zawsze wykonuj 10-minutową rozgrzewkę przed treningiem. Dodatkowo śpij 7-9 godzin dla optymalnej regeneracji. Stres przewlekły opóźnia gojenie.
👨⚕️ Kiedy iść do lekarza ze ścięgnem Achillesa
- Słyszalny trzask i nagły ból w ścięgnie
- Niemożność stanięcia na palcach stopy
- Wyczuwalna przerwa w ciągłości ścięgna
- Silny ból ze współistniejącą gorączką
- Ból utrzymujący się ponad 3 tygodnie
- Poranna sztywność trwająca >1 godziny
- Nawracające epizody bólu mimo odpoczynku
- Ograniczenie codziennych aktywności
- Brak poprawy po 6 tygodniach ćwiczeń
- Problemy z progresją obciążeń treningowych
- Niepewność co do techniki ćwiczeń
- Planowanie powrotu do sportu zawodowego
Ścięgno Achillesa leczenie wymaga cierpliwości i systematyczności. Kluczem sukcesu są progresywne ćwiczenia ekscentryczne. Dodatkowo ważne jest stopniowe zwiększanie obciążeń treningowych. W większości przypadków można uniknąć operacji dzięki właściwej rehabilitacji.
O autorze
Paweł Chabros
Specjalista chirurgii ortopedycznej i traumatologii narządu ruchu
Wieloletnie doświadczenie w leczeniu schorzeń układu kostno-stawowego